Różnice pomiędzy klimatyzacją a wentylacją
Czym rożni się klimatyzacja od wentylacji? Przecież to oczywiste! Czy aby na pewno? Wbrew pozorom obie instalacje posiadają sporo cech wspólnych, przez co są dość często mylone. W poniższym artykule postaramy się przedstawić najważniejsze różnice i podobieństwa zarówno w ich funkcjonalnościach oraz sposobie działania jak i skutkach ich nieprawidłowej eksploatacji.
Kluczowa różnica: wentylacja zapewnia cyrkulację i wymianę powietrza, a klimatyzacja nie
Spośród wielu instalacji budynkowych zapewniających sprawne funkcjonowanie nieruchomości i zapewniających komfort użytkowników tą, na którą zwraca się najmniej uwagi na etapie eksploatacji obiektu jest instalacja wentylacyjna. Wentylacja, w dużym uproszczeniu, zapewnia cyrkulację i wymianę powietrza pomiędzy przestrzenią wewnętrzną i zewnętrzną budynku. Mylona jest często z klimatyzacją, która nie zapewnia wymiany i obiegu powietrza (jednostka wewnętrzna klimatyzacji nie pobiera powietrza z zewnątrz), tylko schładza powietrze znajdujące się w pomieszczeniu. W jaki sposób klimatyzatory schładzają powietrze? O tym pisaliśmy już w tekście poświęconym czynnikom chłodniczym, więc dziś skupimy się bardziej na sposobie działania wentylacji.
Jak działa wentylacja?
Wentylację dzielimy najczęściej na:
- wentylację grawitacyjną, gdzie obieg powietrza zapewniony jest w sposób naturalny poprzez różnicę gęstości powietrza wewnętrznego i zewnętrznego,
- wentylację mechaniczną, w której obieg powietrza wymuszony jest przez urządzenie zwane centralą wentylacyjną (nawiewną, wywiewną lub nawiewno-wywiewną).
Cyrkulacja wymuszona przez centralę wentylacyjną stosowana jest praktycznie w każdym nowoprojektowanym obiekcie biurowym, handlowym i usługowym oraz w zdecydowanej większości już istniejących nieruchomościach. Obowiązkowe parametry wymiany powietrza, w zależności od przeznaczenia obiektu, określone są w Polskich Normach. Dodatkowymi, ale równie ważnymi funkcjami central jest również obróbka powietrza, czyli np. filtrowanie, chłodzenie, ogrzewanie, nawilżanie czy osuszanie.
Skutki nieprawidłowego korzystania z klimatyzacji i wentylacji
O tym, czym grozi niedbanie o swój klimatyzator pisaliśmy tu. Brak regularnych przeglądów może skutkować:
- powietrzem pełnym grzybów, pleśni, bakterii i innych zanieczyszczeń, co wpływa na złe samopoczucie użytkowników danego pomieszczenia / przestrzeni, a nawet może powodować choroby i alergie
- niższą wydajnością urządzenia
- częstszym awariom i usterkom
- krótszą żywotnością klimatyzatora.
Skutki złej eksploatacji i konserwacji wentylacji w obiektach, gdzie przez wiele lat te kwestie były bardzo zaniedbywane są nieco inne. Widoczne skutki złej wentylacji to:
- grzyb i pleśń na nadprożach, ościeżach okiennych, pod parapetem, w narożach pokoi, za meblami
- zaparowane szyby w oknach
- skroplona para wodna na chłodnych powierzchniach ścian i przedmiotach
- nawiew powietrza przez kratki wywiewne w kuchni lub łazience
- pęcznienie drewnianych mebli i podłóg.
Niewidoczne skutki złej wentylacji to:
- podobnie jak przy klimatyzacji: złe samopoczucie – bóle i zawroty głowy, zmęczenie, podrażnienia błony śluzowej nosa, podrażnienia gardła, podrażnienia skóry, uczulenia, alergie
- niszczenie konstrukcji budynku – wnikanie wilgoci do ścian i stopniowa ich destrukcja.
Czy prawidłowa dbałość o wentylację może przynieść oszczędności?
Warto zauważyć, że poza generowaniem kosztów w przypadku złej eksploatacji i konserwacji instalacji wentylacyjnej, jej prawidłowa obsługa oraz zastosowanie nowoczesnych technologii może nie tylko ograniczyć koszty, ale również wygenerować oszczędności. Zauważamy to szczególnie w dużych obiektach biurowych oraz centrach handlowych. Coraz częściej stosowane są między innymi:
- urządzenia centralne nawiewno-wywiewne z odzyskiem energii,
- recyrkulacja powietrza,
- rekuperacja,
- schładzanie oraz ogrzewanie powietrza pobieranego z zewnątrz.
Taki trend będzie utrzymywał się dalej, ale warunkiem jest prawidłowa eksploatacja, konserwacja oraz okresowe czyszczenie zarówno urządzeń, jak i przewodów wentylacyjnych.